Σχετικά με την τέλεση Μνημοσύνου
Τι είναι τα Μνημόσυνα
Η εκκλησία μας καθόρισε το Σάββατο ως ημέρα μνήμης των Αγίων Μαρτύρων και όλων των κεκοιμημένων. Το Σάββατο είναι ημέρα πένθιμη, διότι κατ' αυτήν επιβλήθηκε ο θάνατος από το Θεό στον παραβάτη άνθρωπο.
Τα επίσημα ψυχοσάββατα είναι δύο: Το Σάββατο πριν την Κυριακή της Απόκρεω και το Σάββατο πριν την Κυριακή της Πεντηκοστής. Αλλά και ορισμένα άλλα Σάββατα του έτους επικράτησε να ονομάζονται ψυχοσάββατα σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις.
Το μνημόσυνο τελείται πάντοτε με τη Θ. Λειτουργία. Η Θεία Λειτουργία είναι το κύριο μέρος του Μνημόσυνου, για αυτό πρέπει να προσφέρουμε δύο λειτουργίες, λάδι, θυμίαμα κρασί και κόλλυβα. Η χρήση κολλύβων είναι έθιμο που άρχισε τον 4ο αιώνα και έχει ένα βαθύτατο δογματικό συμβολισμό. Συμβολίζει την ανάσταση των σωμάτων.
Το Μνημόσυνο τελείται στις 3 ημέρες, στις 9, στις 40, στο εξάμηνο και στο χρόνο. Τα τριήμερα είναι σε ανάμνηση της Αγίας Τριάδας και της τριημέρου ταφής του Κυρίου. Τα 9μέρα για να θυμηθούμε τα 9 τάγματα των αγγέλων. Τα 40 σε ανάμνηση της Αναλήψεως του Χριστού μας, στο εξάμηνο και στο χρόνο, για να γίνει φανερό πως ο νεκρός μας ζει σαν ψυχή.
Μνημόσυνα δεν τελούνται: α) Από το Σάββατο του Λαζάρου μέχρι και την Κυριακή του Θωμά (στο χρονικό διάστημα αυτό γίνονται μόνο τρισάγια χωρίς κόλλυβα), β) Σε όλες τις Δεσποτικές εορτές, γ) Την Κυριακή της Πεντηκοστής και δ) Την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Την ημέρα της τελέσεως του μνημόσυνου είναι καλό τα μέλη της οικογένειας να Κοινωνήσουν, αφού προηγουμένως ετοιμαστούν κατάλληλα.
Για σένα που πενθείς…
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη στάθηκε με περισυλλογή μπροστά στον θάνατο. Και να μη θέλησε να εξερευνήσει αυτά που κρύβονται πίσω του. Δεν είναι η περιέργεια, όσο είναι το ενδιαφέρον για τα αγαπημένα πρόσωπα, που έφυγαν από κοντά μας. Και η μέριμνα για την καλυτέρευση της κατάστασής τους, εκεί στο υπερπέραν. Κανείς, από όσους έζησαν πάνω στη γη, δεν έμεινε για πάντα. Που είναι οι παππούδες μας; Που είναι οι πατέρες μας; Που είναι τα άλλα αγαπητά πρόσωπα; Ο θάνατος είναι βέβαιος, αλλά άγνωστη η ώρα του. Όμως σήμερα η αγωνία για το θάνατο έχει αυξηθεί.
Τι είναι ο θάνατος;
Είναι ένα μυστήριο, απροσπέλαστο στην ολότητα του. Είναι εχθρός του ανθρώπου. Είναι ο έσχατος εχθρός. Ο άνθρωπος πλάσθηκε από τον θεό αθάνατος, αλλά δεκτικός φθοράς. Έκανε μόνος του την επιλογή και φορτώθηκε τον θάνατο.
Αλλά η ενανθρώπηση του Χριστού, ο θάνατός Του και η Ανάσταση τελικά νίκησαν τον Άδη. Άνοιξαν τη διέλευση προς την αθανασία για όλους τους ανθρώπους.
Πεθαίνουμε στο σώμα, αλλά δεν θα παραμείνουμε αιώνια στην κατάσταση αυτή. Η Ανάσταση του Χριστού είναι προάγγελος και της δικής μας ανάστασης.
Έτσι, ο θάνατος γίνεται η πύλη προς την αιωνιότητα. Δεν είναι τέρμα οριστικό της ύπαρξής μας. Είναι τέρμα μαζί και αφετηρία. Τελειώνει η επίγεια και αρχίζει η αιώνια ζωή μας. Η πίστη στον Ιησού Χριστό εξασφαλίζει ζωή αιώνια. Μόνο με τον Χριστό νικούμε τον θάνατο και αξιωνόμαστε αιώνιας ζωής.
Βέβαια η ώρα του θανάτου είναι κρίσιμη. Η Εκκλησία προσεύχεται, να έχουμε τέλη χριστιανικά, ειρηνικά και ανώδυνα.
Εμείς και οι νεκροί μας
Όταν η ψυχή απομακρυνθεί από το σώμα, αυτό γίνεται πτώμα. Το πτώμα δεν έχει ούτε τη ζεστασιά, ούτε τη λαμπρότητα του έμψυχου ανθρώπου. Παρά ταύτα, ο θάνατος δεν αίρει τη σχέση μας με τους νεκρούς μας. Γι’ αυτό εξακολουθούμε να τους σεβόμαστε και να προσευχόμαστε γι αυτούς.
Ο σεβασμός μας εκδηλώνεται με τη δική μας μέριμνα για τον ευπρεπισμό και την ταφή του σώματος, καθώς και με την περιποίηση των τάφων.
Η προσευχή υπέρ των ψυχών τους είναι και αυτή δείγμα της αγάπης μας γι αυτούς.
Ωφελούν τα μνημόσυνα;
Το μνημόσυνο τελείται γιατί ωφελεί τους κοιμηθέντες όπως παρατηρούν: Ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων και ο Ιερός Χρυσόστομος. Μέχρι ποιο όμως βαθμό φθάνει αυτή η ωφέλεια δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Μέτρο της αγάπης μας στον άνθρωπο μας που κοιμήθηκε εν Κυρίω είναι το Μνημόσυνο.
Η αρχή του Μνημόσυνου βρίσκεται στην Π. Διαθήκη και Κ. Διαθήκη και στην Ιερά Παράδοση.
Π.Δ.: Οι Ισραηλίτες παρακάλεσαν το Θεό να συγχωρέσει τις αμαρτίες των κεκοιμημένων πατέρων τους (Νεεμ. 9,2). Στον νεκρό σου να μην αρνείσαι την τελευταία του χάρη (Σειρ. 7,33). Αυτή η χάρη είναι η προσευχή σου γι αυτόν.
Κ.Δ.: Ο Απ. των Εθνών Παύλος προσεύχεται για την ψυχή του πιστού του μαθητή, του Ονησιφόρου (β' Τιμ.Ι-18). Βλέπουμε λοιπόν στην Αγία Γραφή οι ζώντες να προσεύχονται για τις ψυχές των κεκοιμημένων.
Ζώντες και τεθνώντες εξακολουθούμε να είμαστε ενωμένοι, διότι είμαστε μέλη της Εκκλησίας, οι μεν της στρατευόμενης, οι δε της θριαμβεύουσας. Γι’ αυτό και εμείς οι ζώντες κάνουμε μνημόσυνα υπέρ των κεκοιμημένων.
Όταν λέμε μνημόσυνα εννοούμε κυρίως τη μνημόνευση που γίνεται στη διάρκεια της Θ. Λειτουργίας, αλλά και κάθε προσευχή, που γίνεται στην εκκλησία ή στον τάφο, είναι ένδειξη αγάπης προς τον νεκρό. Είναι εκζήτηση του ελέους του Θεού, υπέρ αυτού.
Με τα μνημόσυνα κάνουμε το καθήκον μας προς τον νεκρό και ο Θεός έχει τον τελικό λόγο. Τα μνημόσυνα ωφελούν όταν συνοδεύονται και από αγαθοεργίες.
Να τι λέει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: "Θέλεις να τιμήσεις τον απελθόντα; Τίμησέ τον όχι με θρήνους και κοπετούς, αλλά με ελεημοσύνες, ευεργεσίες, λειτουργίες."
Τι χρειάζεται για ένα Μνημόσυνο
- Έγκαιρη συνεννόηση με την εκκλησία.
- Ένα πρόσφορο (κατά προτίμηση ζυμωτό).
- Ένας δίσκος κόλλυβα.
- Ένα μπουκάλι λάδι για τα καντήλια.
- Ένα μπουκάλι κρασί για τη Θεία Κοινωνία («Ρούσος» κατά προτίμηση).
- Τρείς λαμπάδες* για την Αγία τράπεζα και το τραπέζι του μνημοσύνου.
- Ένα πακέτο καρβουνάκια*.
- Ένα πακέτο Θυμίαμα*.
*Μπορείτε να τα προμηθευτείτε από τον Ναό μας.
Σημειώση: Συνίσταται όλα τα παραπάνω εκτός του δίσκου με τα κόλλυβα να τα φέρετε στον Ναό μας από την προηγούμενη μέρα της τελέσεως του Μνημοσύνου.
Εάν κάνετε δεξίωση στο Πνευματικό μας Κέντρο επιπλέον χρειάζονται:
α) 1 κιλό ζάχαρη και 1 κιλό καφές,
β) Κονιάκ (ποσότητα ανάλογη με τα άτομα που έχετε προσκαλέσει) και
γ) Προαιρετικά κεράσματα (κουτάκια ή οτιδήποτε άλλο) που επιθυμείτε να κεραστούν.